Mijn klant die in Spanje woont en een ouder had die hier is overleden, was mij dankbaar: er wordt in beide landen aan de fiscale verplichtingen voldaan en geen gedoe achteraf. Ik ben uiteraard alleen verantwoordelijk voor de Nederlandse aangifte, voor de buitenlandse aangifte moet de klant op zoek naar een adviseur aldaar.
Er is geen verdrag op het gebied van erfbelasting tussen Nederland en Spanje. Wel kent Nederland een eenzijdige regeling (en Spanje wellicht ook). Dit zogenaamde “Besluit ter voorkoming voor dubbele belasting” regelt in beginsel een voorkoming voor de in Nederland betaalde erfbelasting, indien er in het buitenland ook erfbelasting verschuldigd is.
Echter, het lijkt erop dat dit goed geregeld is ingeval men bijvoorbeeld onroerend goed zou hebben in Spanje. Spanje heft dan, en Nederland geeft dan voorkoming dubbele belasting voor dat bedrag.
Het lijkt erop dat Nederland volgens dit besluit in dit concrete geval GEEN voorkoming voor dubbele belasting gaat geven, of een zeer minimale door een extra aftrekpost, hetgeen de dubbele heffing maar voor een klein deel compenseert.
Het geval wil dat Spanje over het algemeen hogere vrijstellingen in de erfbelasting kent, afhankelijk van de regio.
Oplossing? Ik kan alleen adviseren om in dergelijke gevallen in beide landen netjes aan uw aangifteplicht te voldoen. Als blijkt dat er inderdaad sprake is van dubbele heffing in twee landen, dan adviseer ik u om in beide landen tijdig binnen de bezwaartermijn een bezwaarschrift in te dienen en de zaak uit te leggen. In Nederland is het immers zo dat als u niet tijdig bewaar maakt (binnen 6 weken na het opleggen van de definitieve aanslag) u uw rechten verliest voor een procedure bij de rechtbank. U kunt dan hoogstens nog ambtshalve bezwaar maken. Als dat door de Belastingdienst wordt afgewezen dan staat u met lege handen.
Er is tegenwoordig sprake is van informatie-uitwisseling tussen de verschillende belastingautoriteiten. Spanje zal deze informatie na een aantal jaar gaan verwerken, en ingeval u niet aan uw fiscale verplichtingen in Spanje voldoet dan ligt er een vervelende brief na zeg 3 jaar na dato op de mat met een boete. Ook kan het zelfs zijn dat u een deel van de erfenis al hebt uitgegeven en het wellicht lastiger wordt om aan deze verplichtingen te voldoen. Verder is deze situatie asymmetrisch: een Spaanse belastingambtenaar voert zijn werk uit en heeft geen enkele stress van deze zaak. U wel. Een dergelijke brief gaat spanning geven, en de gevolgen zijn dan lange tijd onduidelijk. Voorts is de bezwaartermijn voor de Nederlandse erfbelasting aanslag dan al lang verstreken en u bent dan overgeleverd aan de welwillendheid van de Belastingdienst. Ook bij een tijdige en correcte afhandeling van deze kwestie in beide landen is het de vraag of de dubbele heffing te voorkomen is. Echter, er zijn dan wel meer rechtswegen die open staan.
Voor wat betreft mijn klant lijkt deze zaak goed af te lopen; het bedrag blijft onder de aanslaggrens in Spanje, alleen een administratieve verplichting (aangifte in Spanje). Anders had ik voor mijn klant alle juridische mogelijkheden benut om dit recht te trekken. Soms is er wellicht geen fiscale oplossing, maar kun je als adviseur klanten alleen behoeden voor veel stress, en dat kan ook veel waard zijn!